Modern meslek hayatında pek çok çalışma biçimi mevcuttur. Esnek çalışmadan hibrit tarza kadar farklı prensipleri araştırmak, iş bulma sürecinde sana kolaylık sağlayabilir ve sevdiğin şekilde çalışma imkanı kazandırabilir. Esnek çalışma nedir, tüm incelikleriyle İşin Olsun’da!
Esnek çalışma saatleri nelerdir?
Esnek çalışma nedir, her meslek için uygun mu gibi sorular özel sektörde çalışmak isteyen pek çok kişinin merak ettiği bir husustur. En kısa tanımıyla bu çalışma modeli, mesai saatlerinin esnek olmasını ifade eder. Hem çalışan hem de işveren için çeşitli faydalar sağlayan esnek çalışma modeli, günümüzde bazı kamu kurumlarında da uygulanır.
Günümüzde hem bazı kamu kurumlarında hem de özel sektörde uygulanan esnek çalışma saatleri standart mesai süresiyle aynı zaman dilimini kapsamaz. Esnek çalışma saatleri, çalışan kişilerin iş ve özel yaşamları arasında denge kurmasını sağlar. İşveren için de faydalı olan esnek çalışma saatleri şirketlerin işletme giderini azaltıp tasarruf etmelerine yardımcı olabilir.
Bu bilgiler ışığında esnek çalışma saatleri ne demek, sorusunun cevabı şirket ya da işletmelere göre değişiklik gösterse de mesai saatlerindeki esnemeyi ifade eder. Günlük, haftalık, aylık gibi farklı modelleri bulunan esnek çalışma saatleri, şirketler tarafından sağladığı faydalar sebebiyle tercih edilir.
Esnek çalışma modelleri nelerdir?
Esnek çalışma, sağladığı faydalar dolayısıyla tercih edilen bir modeldir. Sıklıkla fazla çalışma saatleriyle karıştırılsa da ekstra mesai yapmakla ilgisi yoktur. Uzaktan ya da evden çalışma modeli de bir nevi esnek çalışma saatini kapsar.
Esnek çalışma klasik sabah 07.00 ile akşam 17.30’u kapsayan bir çalışma modeli değildir. Tek bir modeli de bulunmayan esnek çalışmanın birbirinden farklı çeşitleri bulunur. Esnek çalışma modelleri; evden çalışmak, iş paylaşımı, esnek saatler, sıkıştırılmış iş haftaları, sonuç odaklı çalışma gibi modelleri kapsar. Bu modeller kısaca şu şekildedir;
- Evden çalışma: Bu modelde çalışan ofisteki işini evden yürütür. Belirli bir alanda çalışma zorunluluğu sunmayan, bilgi tabanlı iş yapan işletmeler çalışanlarına bu modeli sunabilir.
- İş paylaşımı: Bu iş modelinde her biri yarı zamanlı çalışan iki ya da daha fazla personel vardır. Bu personeller tam zamanlı bir kişinin işini paylaşımlı olarak yapar. İşi paylaşanlar arasında iyi bir iletişim ve güven olması gerekir.
- Esnek saatler: Bu modelde mesai saatleri kamudaki sistemden farklı olarak birkaç saat geç başladığı için daha geç biter. Kuaförler, kafeler ya da döner, kebap gibi hazırlanması biraz zaman alan yiyecek satan işletmeler sabah 7.30 yerine 9.00 ya da 11.00 gibi saatlerde mesaiye başlar.
- Sıkıştırılmış iş haftaları: Bu iş modelinde çalışan, haftanın 5 günü çalışmak yerine işverenle ortak seçilen 4 gün boyunca mesai yapar. Cumartesi, pazar hariç haftalık 5 gün 40 saat üzerinden sözleşmesi olan bir çalışan haftada 5 gün 8 saat çalışır. Fakat sıkıştırılmış iş haftası modelini benimseyen bir işte çalışıyorsa günde 8 saat çalışmak yerini 10 saat çalışıp bir gün izinli olabilir. Bu model daha çok belirli günler iş yükümlülüğü daha fazla olan meslek grupları için geçerlidir.
- Sonuç odaklı çalışma ortamı: ROWE model denilen çalışma modelinde iş yerleri de bu mesai prensibine sahip olduğu için iş yükümlülüğü tamamen ekip üyelerindedir. Bu tip iş yerlerinde çalışanlar ofiste ne kadar kaldıklarına göre değil eline verilen işi hangi sürede teslim ettiği ve performansına göre ölçülür.
Esnek çalışma modelinde mesai süreleri nasıldır?
Esnek çalışma biçimleri olarak adlandırılan bu modeller, işin zamanına göre ayarlanır. Her meslek grubuna uygun olmayan bu çalışma saatleri; günlük, haftalık ve aylık olarak değiştirilebilir. Esnek çalışma saatine sahip bir iş yerindeysen mesain 2, 3 saat kadar geç başlayabilir. Bu çalışma saatini benimseyen bir iş yerinde esnek çalışma haftalık kaç saat olur sorusunun cevabı, haftada 40 saat olan çalışma süresinin, 5 iş gününe yayılmasına bağlıdır. Haftada 40 saat mesai, haftalık esnek çalışma saati için de geçerlidir. İş yoğunluğuyla orantılı şekilde uzun saatler çalışıp haftanın kalan günlerinde daha az mesai yapabilir ya da izinli olabilirsin.
Bu çalışma modelinin güzel tarafları arasında personelin kendi düzenini yaratma imkanı yer alır. Esnek çalışma modeli sayesinde kişi, günlük rutinini oturtma imkanı elde etmesinin yanı sıra çalışma saatlerini de bireysel olarak haftalık şekilde düzenleyebilir. Bu sayede kişisel hayatına daha fazla zaman ayırma imkanı da elde edebilir.
Esnek çalışma saatleri iş kanununda nasıldır?
Esnek çalışma, gelişen teknolojiyle özel sektörde en sık tercih edilen iş modelleri arasında yer alır. Çalışan eleman sigortalıysa özlük haklarını etkilediği için esnek çalışma saatleri iş hukukunu da kapsayan bir konudur. Esnek çalışma iş kanunu 4857. yasaya göre esnek çalışmayla ilgili bir düzenleme bulunmaz. Sadece yasanın 7. ve 63. maddesi konuyla alakalı bir düzenlemeye sahiptir. Kanuna göre, uzaktan çalışma gibi durumlarda şirketin sigortalı çalışan elemanının işi yaparken kullanacağı eşyalar ve o eşyaların harcadığı elektrik, internet gibi ödemeleri yapma zorunluluğu vardır.
Esnek çalışma saatleri iş kanunu işveren ve işçinin anlaşması esasına dayansa da günlük normalde 8 en fazla da 11 saat olmak üzere belirlenir. Günde 11 saati geçmeyecek şekilde haftada kaç saat çalışılacağı işveren ve işçinin anlaşmasına bağlıdır. Esnek çalışma genelgesi kamuda yapılacak esnek çalışma saatlerini de kapsar. Özellikle OHAL ilan edilmesi gibi durumlarda şehirlerde çalışan devlet memurları, esnek çalışma usullerine tabi tutulur.
Esnek çalışma saatlerinin faydaları
Çalışma hayatında esnek çalışma uygulamaları işveren hem de işçi için bazı faydalar sağlar. Esnek çalışma modelinin sağladığı faydalar;
- Kendine, ailene, sevdiklerine kısacası kişisel hayatına ayırabileceğin zaman daha fazladır.
- Özellikle yoğun trafiğin yaşandığı büyükşehirlerde ulaşıma oldukça fazla zaman harcanır. Fakat esnek çalışma saatlerinde mesaiye başlayacak birisi için bu durum söz konusu değildir.
- Çalışanlar, iş saatlerini daha konsantre olarak kullanabilecekleri için iş verimliliği artar.
- Esnek çalışma saatlerinde personelin yol vb. sebeplerle işe geç kalma ya da izin alma gibi sorunlar ortadan kalkacağı için işletmenin verimi de artar.
Bu çalışma modelinin senin için uygun olduğunu düşünüyorsan isinolsun.com’dan ilgili şirketler tarafından yayınlanan iş ilanlarına göz atabilirsin. Filtreleme özelliği sayesinde esnek çalışma modeli sunan firmaları inceleyebilirsin. Kendine uygun olduğunu düşündüğün ilanlara hızlıca göz atabilir ve başvuru yapabilirsin. Bu sayede kariyerinde yeni bir adım atma imkanına sahip olabilirsin. Esnek çalışma modeli, günümüzde pek çok şirket tarafından uygulanır. Bu prensiple çalışarak mesleki hayatında başarı elde edebilirsin.