Korona virüs döneminde hayatımıza giren kavramlardan biriyse evden çalışmadır. Home Office çalışma yönteminden farklı olan evden çalışma yöntemi, yaşanan salgın hastalık sonucu daha da artmıştır. Kapanmanın yaşandığı dönem şirketler, iş faaliyetlerinin devam etmesi için bazı departmanlardaki çalışanların evden çalışmasının daha uygun olduğuna karar verdi. Bu yazımızda yeni normalde evden çalışma hakkında detaylı bilgiyi İşin Olsun’da bulabilirsiniz.
Salgın hastalık son bulup pandeminin etkileri azaldığında şirketler bu modelle bazı departmanların uzaktan çalışma modelinde devam etmesine karar verdi. Farklı iş kollarında da devam eden bu çalışma şekli, farklı iş haklarını da beraberinde getirdi. Bunun en temel nedeniyse çalışanların ev ortamında harcayacağı internet, elektrik ve diğer maddi konuların artış göstermesidir. Bu bağlamda evden çalışanları hakları, bir şirkete bağlı olarak uzaktan çalışan bireylerin yararınını gözeterek korumaya alan maddeleri içerir. Uzaktan çalışma modeli ile ilgili bilinmesi gerekenler ve daha fazlasına isinolsun.com’dan ulaşabilirsin.
Uzaktan çalışma destek paketleri nedir?
Pandemi döneminde yoğun olarak tercih edilen uzaktan çalışma yöntemi evinden çalışan kişilerin hakları hakkında yeni bir düzenlemenin yapılmasını sağladı. Evden çalışma yasası olarak da adlandırabileceğimiz bu düzenleme; bir firma ya da şirkete bağlı olarak evden çalışan kişilerin yemek, internet, elektrik gibi haklarının ilgili kurumlar tarafından karşılanmasını kapsar.
Yeni normalle hayatımıza giren ve daha sonra çoğu şirketin farklı departmanlar için kalıcı hale getirdiği uzaktan çalışma şartları, kişinin işe başlarken imzaladığı iş sözleşmesine göre belirlenir. Örneğin iş sözleşmesinde yol – yemek gibi bazı hakları varsa evden çalıştığı dönemlerde bu hak devam eder. Sözleşmeye göre evden çalışan işçinin yemek hakkı şirket tarafından karşılanması gerekir.
Uzaktan çalışma destek paketi içerisinde de var olan yemek hakkının kahvaltı hakkı olarak ayarlanan çeşitleri de mevcuttur. Bu destek paketine göre iş hukukunda bulunan uzaktan çalışanların hakları belirlenir ve desteklenir. Uzaktan çalışmanın sonucu olarak ortaya çıkan birtakım ihtiyaçların karşılanmasına yönelik olduğu için çalışma süresi boyunca bu ihtiyaçlar ilgili şirketler tarafından karşılanır. Haftanın belirli günleri evden belirli günleri iş yerinde çalışmak istiyorsan isinolsun.com’dan hibrit çalışma nedir gibi soruların cevaplarına ulaşabilirsin.
İş hukukuna göre uzaktan çalışan hakları
Şirketlerin farklı nedenlerden dolayı yaygın bir şekilde kullanılmaya başladığı uzaktan çalışma yöntemi, iş hukukununda da belirli konularda yer alır. 2016 yılında hayatlara giren uzaktan çalışma modeli pandeminin oluşmasıyla daha yaygın hale gelmiştir. 10 Mart 2021 tarihinde Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından hazırlanan uzaktan çalışma yönetmeliğinin resmi gazetede yayınlanmasıyla uzaktan çalışma hakları belirlenerek uygulanmaya başlamıştır.
Toplam 14 maddeyi kapsayan bu içerik, uzaktan çalışan hakları çalışma mekanının düzenlenmesinden üretim maliyetlerinin karşılanmasına kadar pek çok konuda bilgiyi içerir. Uzaktan çalışma pandemi döneminde hayatımıza daha yoğun olarak etkisini gösteren esnek bir çalışma modeli olsa da iş hukukuna 2021 itibarıyla girdiği için uzaktan çalışanların hakları güvence altına alınmıştır.
İş hukuku kapsamında uzaktan çalışma; işveren tarafından oluşturulan iş organizasyonu kapsamında iş görme edimini evinde ya da teknolojik iletişim araçları ile iş yeri dışında yerine getirmesi esasına dayalı ve yazılı olarak kurulan iş ilişkisidir. Böylelikle iş hukukun 14/4. Maddesinde bulunan bu yasada da açıkla beli edilen birçok hak çalışanlara tanımlanır.
İş hukukuna göre uzaktan çalışmada hem işçi hem de işverenin karşılıklı birtakım borçlarını yerine getirmesi gerekir. İşçinin yerine getirmesi gereken öncellikli durum, iş görme borcudur. İş sahasından uzak bir yerde çalışıyor olsa da işverenin elektronik ortamdan verdiği emir ve talimatlara uymak zorundadır.
İşverense iş sözleşmesinden dolayı eşit muamele etme yükümlülüğü olduğu için iş ortamında bulunan bir işçiye nasıl davranıyorsa uzaktan çalışan işçisinin haklarını da aynı şekilde gözetmek zorundadır. İş hukuku gereği çalışanlara verilen özlük hakları vardır. Bu özlük hakları klasik çalışma modeline göre farklılık gösteren uzaktan çalışan elemanlar için de geçerlidir.
Uzaktan çalışan kişilerin yaşadığı sorunlar
Uzaktan çalışma modeli pandemiden önce de olmasına rağmen pandemi sonrası yaygınlık kazanmıştır. Uzaktan çalışan kişilerin hakları iş hukuku ile korunsa da işveren ve uzaktan çalışma eleman arasında bir takım sorunlar da yaşanabilir.
Çalışanlara devlet tarafından verilen özlük hakları uzaktan çalışan elemanlar için de geçerli olmasına rağmen uzaktan çalışanların her an müsait olması beklenir. İşverenler iş yeri çalışanlarına yapmadığı davranışları uzaktaki elemanlara gösterebilir. Mesai saati dışında aramalar, mesajlar veya farklı şekillerde baskı uygulayarak uzaktaki elemanların işleri bitirmesini bekleyebilir. Bu gibi sorunlar uzaktan çalışan kişilerin sıklıkla karşılaştığı temel sorunlardır.
Uzaktan çalışan personelin yaşadığı bir diğer sıkıntıysa internet masrafıdır. Bazı işletmeler bu durum için çalışanına iş sırasında kullanacağı bilgisayar, telefon modemi sağlamasına rağmen elektrik ve internet masraflarını karşılamak istemeyebilir. Bu durum uzaktan çalışma hukukuna aykırıdır. Şirket adına evinden çalışan elemanın iş sırasında kullandığı bilgisayar ve telefonun harcadığı internet, elektrik ve telefon parasının işveren tarafından ödenmesi gerekir. İş hayatıyla ilgili pek çok konuya ışık tutan İşin Olsun sayesinde ev hanımları için evden para kazanma yolları hakkında fikir edinebilir, kariyer planlamanı yapabilirsin.
Uzaktan çalışma sırasında sağlanması gereken yan haklar
Firmalar tüm çalışanlarına bir takım yan haklar tanır. Bu yan haklar İş Hukukuna göre düzenlendiği için uzaktan çalışan elemanları da kapsar. Şirket tarafından sağlanması gereken bu haklarda çalışanların ihtiyaç duyduğu giderleri karşılamakla yükümlüdür.
Evden çalışan elemanlarının kullanacağı, bilgisayar, telefon gibi çalışma aletlerine ek olarak harcanan faturaların ödenmesi, yemek giderleri gibi durumlar da bu hakk kapsamındadır. Uzaktan çalışma koşulunda çalışanın farklı bir yere gitmesi için ihtiyaç duyduğu araç, benzin gibi haklar da bu yan hakların içinde yer alır. Yan haklara ek olarak yapabileceğin iş fikirleri hakkında detaylı bilgilere dilediğin zaman isinolsun.com’dan ulaşabilirsin.
Uzaktan çalışmada işverenlerin dikkat etmesi gerekenler
Uzaktan çalışma sadece işçinin ve işverenin günden güne daha çok alışılan bir kavram haline geldi. Bu çalışma modelinde çalışanların hakları iş hukuku kapsamında korumaya alınır. Bu yüzden de işverenin çalışanlarına eşit muamele yapması için evden çalışma yasal haklarının koşullarını karşılaması gerekir. davranması gerekir. Evden çalışan elemanla ilgili işverenin dikkat etmesi gereken hususları şu şekilde sıralanabilir:
- Evden çalışan kişinin mesai saatine dikkat edilmesi: Evden çalışan eleman tüm gün çalışma zorunluluğuna sahip değildir. Belli sürelerde çalışma hakkı olduğu için mesai saatleri dışında kalan zamanda da ona iş yükü bindirilmesi hem yasaya aykırıdır hem de çalışanın iş motivasyonu ve veriminin düşmesini sağlar.
- Çalışanın sağlığının korunması için tedbir alınması: Evden çalışan eleman sürekli masa başında olacağı için hareketsiz kalır. Ayrıca sürekli ekrana bakmak göz ve boyunda sorunlara yol açar. Bu gibi durumları önleyip çalışanın sağlık sorunu yaşamasının önüne geçmek için çeşitli egzersiz programları ayarlanabilir.
- Evden çalışan kişinin evde olduğu göz önüne alınıp ona göre davranılmalı: Ev ortamında yapılan bir online toplantıda odaya ev ahalisinden birinin girmesi, o sırada apartmanda bir komşunun elektrikli süpürge çalıştırması gibi durumlar çalışanı strese sokabilir. Bu gibi durumlara karşı işverenin toleranslı olması gerekir.