Sevkiyat elemanı (veya lojistik/depo elemanı) pozisyonu, e-ticaretin ve küresel ticaretin büyümesiyle birlikte giderek daha önemli hale gelen bir meslek dalıdır. Şirketlerin ürünlerinin müşterilere zamanında, eksiksiz ve hasarsız ulaşmasını sağlayan bu profesyoneller, tedarik zincirinin kilit noktalarından biridir. Eğer lojistik sektöründe bir kariyer hedefliyorsanız, bu rehber işe nereden başlayacağınızı anlamanız için size yol gösterecektir.
Sevkiyat elemanı ne iş yapar?
Bir sevkiyat elemanı, bir şirketin ürünlerinin depodan çıkışından müşteriye veya bir sonraki dağıtım noktasına ulaşmasına kadar olan tüm süreçleri yönetir ve fiziksel olarak gerçekleştirir. Temel görevleri şunları içerir:
- Ürün Hazırlama: Gelen siparişlere göre ürünleri depodan toplamak (picking) ve sevkiyata hazır hale getirmek.
- Paketleme ve Etiketleme: Ürünlerin taşıma sırasında hasar görmemesi için uygun şekilde paketlenmesi ve doğru adrese gönderilmesi için gerekli etiketlerin, irsaliyelerin ve faturaların hazırlanması.
- Yükleme ve Boşaltma: Gelen ve giden malların araçlara yüklenmesi ve araçlardan indirilmesi. Bu süreçte forklift gibi ekipmanları kullanma yetkinliği bazen gereklidir.
- Stok Kontrolü: Sevkiyatı yapılan ürünlerin depo yönetim sistemine (WMS) doğru bir şekilde kaydedilmesi ve stok takibinin yapılmasına yardımcı olmak.
- Gümrük ve Evrak İşlemleri: Uluslararası sevkiyatlarda gümrük belgelerinin ve diğer lojistik evrakların düzenlenmesine destek olmak.
Sevkiyat elemanı nasıl olunur?
Sevkiyat elemanı olmak için genellikle örgün bir üniversite eğitimine şart koşulmaz. Ancak, bu alandaki kariyer yolculuğunuzu hızlandıracak ve sizi rakiplerinizden ayıracak bazı adımlar vardır:
- Temel Eğitim: En az lise mezunu olmak çoğu pozisyon için yeterlidir. Meslek liselerinin lojistik veya depoculukla ilgili alanlarından mezun olmak size avantaj sağlar.
- Tecrübe: Başlangıç seviyesi pozisyonlar için tecrübe şartı aranmazken, büyük lojistik firmalarında staj veya geçici işlerde çalışmak size değerli bir başlangıç tecrübesi kazandırır.
- Fiziksel Yeterlilik: Bu iş, ayakta durmayı, ağır olmayan yükleri kaldırmayı ve sürekli hareket etmeyi gerektirdiğinden, iyi bir fiziksel sağlığa sahip olmak önemlidir.
- Teknolojik Yetkinlik: Temel bilgisayar bilgisi ve depo yönetim sistemleri (WMS) veya el terminalleri gibi lojistik teknolojilerini hızlıca öğrenme yeteneği kritik öneme sahiptir.
- Sertifikalar: Aşağıda detayları verilen mesleki eğitimleri tamamlamak sizi işverenler için daha cazip hale getirir.
Sevkiyat elemanı olmak için ne gerekli?
Sevkiyat elemanı pozisyonunda başarılı olmak için hem teknik becerilere hem de kişisel özelliklere sahip olmak gerekir:
- Organizasyon ve Düzen Yeteneği: Sevkiyat süreçlerinin hatasız ilerlemesi için titizlik, düzenli ve planlı çalışma becerisi şarttır.
- Takım Çalışmasına Yatkınlık: Depo ve sevkiyat operasyonları büyük ölçüde bir takım işidir. Diğer departmanlar ve çalışma arkadaşlarıyla uyum içinde çalışabilmek önemlidir.
- Hata Odaklılık: Özellikle uluslararası sevkiyatlarda bir hata büyük maliyetlere yol açabilir. Dikkatli olmak ve detaylara odaklanmak bu işin temel gerekliliğidir.
- Zaman Yönetimi: Sevkiyatların belirlenen saatlerde (cut-off time) çıkması gerektiğinden, baskı altında hızlı ve verimli çalışabilme yeteneği.
- Ekipman Kullanım Belgeleri: Eğer iş tanımında forklift, transpalet gibi araçları kullanmak varsa, ilgili G sınıfı ehliyet (iş makinesi ehliyeti) veya Operatörlük Belgesi (Sertifikası) mutlaka gereklidir.
Sevkiyat elemanının alması gereken eğitim ve sertifikalar
Resmi bir üniversite diploması şart olmasa da, alacağınız bazı eğitim ve sertifikalar kariyerinizi ileri taşır:
- Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) Onaylı Lojistik/Depo Yönetimi Sertifika Programları: Halk Eğitim Merkezleri veya özel mesleki eğitim kurumları tarafından verilen temel depo süreçleri, stok kontrolü ve sevkiyat yönetimi eğitimleri.
- İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) Eğitimi: Özellikle depo ortamları için zorunlu olan ve güvenli çalışma kurallarını öğreten temel bir eğitim.
- Forklift Operatörlük Sertifikası (G Sınıfı Ehliyet): Büyük depolarda ve lojistik merkezlerinde bir numaralı aranan sertifikadır. Bu, ağır yükleri güvenli bir şekilde taşıyıp istiflemenizi sağlar.
- Temel Bilgisayar ve MS Office Eğitimi: Sevkiyat kayıtlarını tutmak ve sistemde işlem yapmak için ofis programlarına hakimiyet önemlidir.
Sevkiyat elemanı maaşı ne kadar?
Sevkiyat elemanı maaşları birçok faktöre bağlı olarak değişiklik gösterir:
- Deneyim: Yeni başlayan (junior) bir eleman ile uzun yıllar tecrübesi olan bir elemanın maaşı farklıdır.
- Nitelikler/Sertifikalar: Forklift ehliyeti olan, yabancı dil bilen veya özel bir depo yönetim sistemine (SAP, Oracle vb.) hakim olan elemanlar daha yüksek maaş alabilir.
- Çalışılan Şirketin Büyüklüğü ve Sektörü: Lojistik devleri, e-ticaret firmaları veya uluslararası şirketler genellikle KOBİ’lere göre daha yüksek ücretler öder.
- Çalışma Şekli: Vardiyalı çalışma, fazla mesai ve mesainin yoğun olduğu dönemler (örneğin e-ticaretteki kampanya dönemleri) geliri etkiler.
Türkiye’deki güncel piyasa koşullarına bakıldığında, başlangıç seviyesi bir sevkiyat elemanı maaşı genellikle asgari ücretin biraz üzerinde başlar. Deneyimli ve kritik sertifikalara (özellikle forklift) sahip olan elemanlar ise bu miktarın oldukça üzerinde bir ücret alabilmektedir. En doğru ve güncel bilgiye, büyük kariyer sitelerinin maaş analiz bölümlerinden veya ilgili sektördeki güncel iş ilanlarından ulaşabilirsiniz.
Sevkiyat elemanı olmak, disiplinli, dikkatli ve enerjik olmayı gerektiren bir meslektir. Gerekli temel becerileri edinerek ve doğru sertifikalarla kendinizi geliştirerek lojistik sektöründe sağlam bir kariyer inşa edebilirsiniz.
