Muayene katılım payı, Türkiye’de sağlık hizmetlerinden yararlanmak için genel sağlık sigortalısı veya bakmakla yükümlü olduğu kişiler tarafından ödenen bir ücrettir. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 68. maddesi gereğince Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından belirlenen bu tutar, sağlık hizmetlerinin sürdürülebilirliğini desteklemeyi amaçlar. Bu yazıda, muayene katılım payının ne olduğu, 2025 yılı itibarıyla ne kadar olduğu ve nasıl sorgulanacağını anlatıyoruz!
Muayene katılım payı nedir?
Muayene katılım payı, ayakta tedavilerde hekim ve diş hekimi muayeneleri, ilaçlar, vücut dışı protez ve ortezler ile yardımcı üreme yöntemi tedavileri için alınan bir katkı bedelidir. Sağlık Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş aile hekimleri hariç, diğer sağlık kuruluşlarında yapılan muayeneler için bu ücret talep edilir. Katılım payı, SGK’nın sağlık hizmetlerinin bir kısmını karşılaması sonrası kalan tutarın vatandaş tarafından ödenmesini ifade eder.
Katılım payı kimlerden alınır?
Katılım payı, genel sağlık sigortalısı olan kişilerden ve bunların bakmakla yükümlü olduğu bireylerden tahsil edilir. Ancak bazı gruplar bu ödemeden muaftır:
- Yeşil kart sahipleri,
- Mülteciler ve vatansızlar,
- 18 yaş altı çocuklar,
- 65 yaş üstü muhtaç vatandaşlar (2022 sayılı Kanun kapsamında aylık alanlar),
- Şehit yakınları, gaziler ve bakmakla yükümlü oldukları kişiler,
- Kronik hastalığı olan ve sağlık raporuyla belgelendiren kişiler.
Katılım payı nerede ve nasıl ödenir?
Katılım payı, sağlık kuruluşunun türüne göre farklı şekillerde tahsil edilir:
- Devlet hastaneleri ve üniversite hastaneleri: Emeklilerden maaş kesintisi yoluyla, diğer kişilerden ise eczaneler aracılığıyla alınır.
- Özel hastaneler: Muayene sırasında hastane tarafından doğrudan tahsil edilir. Yeşil alan muayeneleri için ise eczaneler üzerinden ödeme yapılır.
2025 yılı muayene katılım payı ücretleri
Sosyal Güvenlik Kurumu’nun 25 Ocak 2025 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Sağlık Uygulama Tebliği’ne göre, 2025 yılı muayene katılım payları şu şekildedir:
- Birinci basamak sağlık kuruluşları (aile hekimlikleri, sağlık ocakları): Muayene katılım payı alınmaz.
- İkinci basamak resmi sağlık hizmeti sunucuları (devlet hastaneleri): 20 TL.
- Üçüncü basamak sağlık kuruluşları (eğitim ve araştırma hastaneleri, şehir hastaneleri, üniversite hastaneleri): 45 TL.
- İkinci ve üçüncü basamak özel sağlık hizmeti sunucuları (özel hastaneler): 50 TL.
Aile hekimlerinden sevk alınarak yapılan muayenelerde katılım payı %50 oranında indirimli olarak tahsil edilir. Örneğin, devlet hastanesinde sevkli muayene için 10 TL, özel hastanede ise 25 TL ödenir.
Muayene katılım payı sorgulama nasıl yapılır?
Muayene katılım payı borçları veya ödenen tutarlar, e-Devlet üzerinden kolayca sorgulanabilir. Aşağıdaki adımları takip ederek hastane muayene ücreti sorgulama işlemini gerçekleştirebilirsiniz:
- e-Devlet Kapısı’na T.C. kimlik numaranız ve şifrenizle giriş yapın.
- Arama çubuğuna “SGK 4A/4B/4C Muayene Katılım Payı Sorgulama” yazın.
- Açılan sayfada, muayene tarihleri ve ödenmesi gereken tutarları görüntüleyebilirsiniz.
Bu hizmet, özel hastane muayene ücreti sorgulama, SGK hastane muayene ücreti sorgulama, devlet hastane muayene ücreti sorgulama ve muayene ücreti sorgulama hastane işlemlerini kapsar. Ayrıca, hastane muayene ücreti borcu sorgulama için de aynı platform kullanılabilir.
Haksız ücret alındıysa ne yapılmalı?
Eğer fazladan veya haksız yere muayene katılım payı alındığını düşünüyorsanız, SGK İl Müdürlükleri’ne veya ALO 170 hattına başvurabilirsiniz. Özel hastanelerde alınan ilave ücretlerin kontrolü için SGK’nın “Ne Kadar İlave Ücret Ödeyeceğim?” sorgulama ekranından detaylı bilgi alınabilir.
Devlet hastane muayene ücreti ve özel hastane farkları
Devlet hastane muayene ücreti, sigortalı kişiler için genellikle 20 TL olup, ek tahlil veya tetkiklerle artabilir. Sigortasız kişiler ise 80-120 TL arasında bir ücret öder. Özel hastanelerde ise muayene ücretleri, doktorun unvanına ve hastanenin politikasına göre 200 TL’den 3000 TL’ye kadar değişebilir. SGK anlaşmalı özel hastanelerde, katılım payı (50 TL) dışında ilave ücretler de talep edilebilir. Tamamlayıcı sağlık sigortası olanlar, bu ek ücretlerden muaf olabilir.
