Mobilya sektöründe, tasarım, üretim ve montaj süreçlerinde kullanılan birçok teknik terim vardır. Bu terimlerin doğru bir şekilde anlaşılması, ustaların ve döşemecilerin işlerini daha verimli yapmalarını sağlar. Mobilya sektöründe en çok kullanılan kelimeleri, tanımlamaları ve terimleri bir arada bulabileceğin çok kapsamlı bir terimler sözlüğü geliştirdik. Mobilya ustası ise ya da bu alanda iş arıyorsan, İşin Olsun’da listelenen binlerce mobilya ustası iş ilanı seni bekliyor!
Ağaç işçiliği
Mobilya yapımında ahşabın kesilmesi, oyulması ve zımparalanması gibi süreçleri ifade eder. Kaliteli bir ağaç işçiliği, mobilyanın dayanıklılığı ve estetiğini belirler. Bu süreç, bir masa tablasının pürüzsüz hale getirilmesi ya da detaylı oymalarla zenginleştirilmesi gibi işlemleri kapsar.
Cila
Mobilyanın yüzeyini korumak ve daha estetik bir görünüm kazandırmak için uygulanan ince bir kaplama türüdür. Cila türleri arasında vernik, lake ve doğal yağlar bulunur. Mobilyanın ömrünü uzatır ve dış etkilere karşı koruma sağlar. Örneğin, mat bir lake cila, modern bir görünüm sunarken ahşap dokusunu da ön plana çıkarır.
Kaplama
Mobilya yüzeyine estetik veya koruyucu amaçlarla uygulanan ince malzemelerdir. Genellikle doğal ahşap, PVC veya melamin gibi kaplama türleri tercih edilir. Bu işlem, maliyeti düşürürken mobilyanın daha kaliteli görünmesini sağlar.
Döşeme kumaşı
Koltuk ve sandalye gibi mobilyaların oturma yüzeyine uygulanan kumaş ya da deri malzemeler döşeme kumaşı olarak adlandırılır. Kumaşın dayanıklılığı ve temizlenebilirliği, mobilyanın kullanım ömrünü doğrudan etkiler. Döşeme kumaşının desen ve renk seçimi, mobilyanın dekorasyonla uyumunu sağlar.
Modül
Modüler mobilyalarda, birbirine eklenip çıkarılabilen parçalar modül olarak adlandırılır. Bu parçalar, özellikle küçük mekanlarda kullanım kolaylığı ve taşınabilirlik sunar.
Zımpara
Ahşap yüzeylerin pürüzsüz hale getirilmesi için kullanılan bir aşındırma yöntemidir. Zımparalama işlemi, mobilyayı cila ya da boyaya hazırlamanın temel adımıdır. Yüzeyin düzgünlüğü, sonraki işlemlerin kalitesini doğrudan etkiler.
Demonte
Nakliye ve montaj kolaylığı sunan, parçalar halinde satılan mobilyaları ifade eder. Demonte mobilyalar, son yıllarda popüler hale gelmiş ve kullanıcılar tarafından kolaylıkla monte edilebilir hale getirilmiştir.
Patina
Mobilyada eskitme veya antika bir görünüm elde etmek için kullanılan özel bir tekniktir. Bu işlem, rustik ve nostaljik dekorasyonlarda sıklıkla tercih edilir.
Konstrüksiyon
Mobilyanın temel yapısını oluşturan iskelet veya çerçevedir. Sağlam bir konstrüksiyon, mobilyanın uzun ömürlü ve dayanıklı olmasını sağlar. Bu yapı, genellikle ahşap veya metal malzemeden üretilir.
Lamine ve masif ahşap
Lamine ahşap, ince ahşap katmanlarının birleştirilmesiyle elde edilirken, masif ahşap tamamen doğal ahşap parçalarından oluşur. Masif ahşap, dayanıklılığı ve estetiği nedeniyle daha yüksek bir kaliteye sahiptir, ancak maliyeti lamineye göre daha yüksektir.
Ahşap bağlantı elemanları
Mobilya yapımında parçaların birleştirilmesi için kullanılan vida, dübel, zıvana gibi malzemelere verilen isimdir. Bu elemanlar, mobilyanın dayanıklılığı ve montaj kolaylığı açısından kritik bir öneme sahiptir. Özellikle zıvana-dübel bağlantıları, ahşap parçaların sağlam ve estetik bir şekilde bir araya gelmesini sağlar.
Frezeleme
Ahşap yüzeylerin şekillendirilmesi ve detayların işlenmesi için kullanılan bir kesme yöntemidir. Freze makineleri, mobilyalara dekoratif kenarlar, oyuklar ve kanallar kazandırır. Bu teknik, klasik mobilyalardan modern tasarımlara kadar geniş bir yelpazede uygulanır.
Boyutlandırma
Ahşap malzemenin mobilya tasarımına uygun ölçülerde kesilmesi sürecidir. Doğru boyutlandırma, hem malzeme israfını önler hem de montaj sürecini hızlandırır. CNC makineleri gibi hassas kesim cihazları, bu işlemi yüksek doğrulukla gerçekleştirebilir.
Kenar bantlama
MDF veya sunta gibi malzemelerin kenarlarının estetik ve koruyucu bir kaplama ile kaplanması işlemidir. Kenar bantlama, mobilyanın dayanıklılığını artırırken daha temiz ve profesyonel bir görünüm kazandırır. Genellikle PVC veya melamin bantlar kullanılır.
Kavisli ahşap
Ahşap malzemenin ısı veya buhar ile şekillendirilerek kavisli formlar elde edilmesi işlemidir. Kavisli ahşap mobilyalar, estetik ve ergonomik tasarımlarda sıkça kullanılır. Bu teknikle yapılan sandalyeler, modern ve zarif tasarımların vazgeçilmezidir.
Montaj donanımı
Demonte mobilyaların kurulumu sırasında kullanılan menteşe, ray, kulp gibi parçalardır. Doğru montaj donanımları, mobilyanın işlevselliğini ve uzun ömürlülüğünü sağlar. Özellikle çekmece rayları, kullanım kolaylığı açısından kritik bir detaydır.
Masif panel
Doğal ahşap parçalarının birleştirilmesiyle oluşturulan büyük yüzeylerdir. Masif paneller, sağlam ve dayanıklı mobilyalar için tercih edilir. Genellikle yemek masası, kitaplık ve dolap gibi büyük mobilyaların yapımında kullanılır.
Oyma işçiliği
Mobilyaya dekoratif desenler kazandırmak için uygulanan geleneksel bir tekniktir. El ile yapılan oymalar, mobilyaya sanatsal bir değer katar. Genellikle klasik mobilyalarda kullanılan bu işlem, emek yoğun bir işçilik gerektirir.
Ahşap çatlak onarımı
Zamanla ahşap mobilyalarda oluşan çatlakların doldurulması ve yüzeyin yenilenmesi işlemidir. Bu onarım, mobilyanın ömrünü uzatır ve estetik değerini korur. Genellikle dolgu macunları veya reçine bazlı malzemelerle yapılır.
Kulp ve çekmece tutacakları
Dolap ve çekmece gibi mobilyaların kullanımını kolaylaştıran aksesuarlardır. Farklı malzeme ve tasarımlarda üretilen kulplar, mobilyanın stilini tamamlar. Örneğin, metal kulplar modern bir görünüm sunarken, porselen kulplar klasik bir tarz yaratır.
Sunta ve MDF
Mobilya üretiminde kullanılan sıkıştırılmış ahşap türevi malzemelerdir. Sunta, talaş ve tutkalın sıkıştırılmasıyla elde edilirken, MDF daha ince ahşap liflerinin birleştirilmesiyle üretilir. MDF, pürüzsüz yüzeyi ve dayanıklılığı nedeniyle sıklıkla tercih edilirken, sunta daha ekonomik bir seçenektir.
Lake boya
Mobilyanın yüzeyine pürüzsüz ve parlak bir görünüm kazandırmak için uygulanan özel bir boyadır. Lake, özellikle modern ve minimal tasarımlarda sıklıkla tercih edilir. Bu uygulama, mobilyanın şık bir görünüm kazanmasını sağlarken çizilmelere karşı koruma da sunar.
Menteşe
Mobilya kapaklarının açılıp kapanmasını sağlayan hareketli bağlantı elemanıdır. Özellikle mutfak dolapları ve gardırop kapaklarında kullanılır. Yavaş kapanan menteşe türleri, mobilyaların daha sessiz ve rahat kullanılmasını sağlar.
Ahşap çerçeve
Mobilyanın temel iskeletini oluşturan çerçeve, dayanıklılığı ve stabiliteyi belirleyen en önemli unsurlardan biridir. Ahşap çerçeveler genellikle kayın, ceviz veya ladin gibi sert ahşap türlerinden yapılır. Sağlam bir çerçeve, mobilyanın uzun yıllar güvenle kullanılmasını sağlar.
Pervaz
Mobilyanın kenarlarını koruyan ve estetik bir görünüm kazandıran ince çıtalardır. Pervazlar, hem işlevsel hem de dekoratif bir unsur olarak dolap, masa veya kapı gibi mobilyaların vazgeçilmez bir parçasıdır.
Ayak Takımı
Mobilyaların yere temas eden ve genel yapıyı destekleyen kısımlarıdır. Ahşap, metal veya plastikten üretilen ayak takımları, mobilyanın tarzına göre farklı şekillerde tasarlanabilir. Örneğin, retro bir konsol için ince ve yüksek ahşap ayaklar tercih edilirken, modern bir dolap için sade metal ayaklar kullanılır.
Kavela
Ahşap mobilyaların parçalarını birleştirmek için kullanılan silindirik bağlantı elemanıdır. Kavela, ahşap yapının daha sağlam ve estetik bir şekilde monte edilmesini sağlar. Özellikle masa ve sandalye gibi sık kullanılan mobilyalarda tercih edilir.
Çekmece rayı
Çekmecelerin kolay ve sessiz bir şekilde açılıp kapanmasını sağlayan mekanizmalardır. Klasik metal rayların yanı sıra, yavaş kapanma özellikli teleskopik raylar da modern mobilyalarda sıklıkla kullanılır. Bu detay, mobilyanın hem işlevselliğini hem de kullanım konforunu artırır.
Profil çıtası
Mobilya kenarlarına detay ve dekoratif görünüm kazandırmak için kullanılan ince çıtalardır. Profil çıtası, klasik mobilyalarda sıkça görülen oymalı ve süslemeli detayları oluşturmak için tercih edilir.
Ahşap koruyucu
Ahşap yüzeyleri nem, böceklenme ve diğer dış etkenlere karşı korumak için uygulanan bir kimyasal kaplamadır. Ahşap koruyucular, mobilyanın ömrünü uzatırken doğal dokusunu da korur. Özellikle açık hava mobilyalarında bu tür ürünler vazgeçilmezdir.
Ahşap lamel
Ahşap lamel, ince ahşap şeritlerinin bir araya getirilerek geniş yüzeyler oluşturması işlemidir. Bu teknik, hem dayanıklılığı artırır hem de ahşap kaynaklarının verimli kullanılmasını sağlar. Masif ahşap görünümlü masa veya raf yapımında sıklıkla kullanılır.
Boya ve vernik
Mobilyanın dış yüzeyine renk katmak ve koruma sağlamak için kullanılan işlemlerdir. Boya, mobilyaya istediğiniz rengi verirken, vernik ise boyayı sabitleyerek parlaklık ve dayanıklılık sağlar. Örneğin, bir çocuk odası mobilyasında su bazlı ve çevre dostu boyalar tercih edilir.
Aksesuarlık
Mobilyaların içine entegre edilen çekmece içi düzenleyici, askılık, ayakkabılık gibi işlevsel parçalardır. Özellikle modern gardıroplar, çeşitli aksesuar çözümleri ile hem düzen hem de kullanım kolaylığı sağlar.
Gizli menteşe
Mobilya kapaklarının dışından görünmeyen ve minimal tasarımlarda kullanılan menteşe türüdür. Gizli menteşe, dolap kapağını tamamen mobilya gövdesiyle hizalayarak temiz bir görünüm sunar.
Raf düzenleyici
Raflara entegre edilen bölücüler, kitaplık ve dolap gibi mobilyaların iç hacmini daha verimli kullanmayı sağlar. Hem dekoratif hem de işlevsel olan bu düzenleyiciler, özellikle modern ev dekorasyonunda tercih edilir.
Ahşap bükme
Ahşabın ısı veya su buharı yardımıyla yumuşatılarak belirli bir forma sokulması işlemidir. Bu teknik, kıvrımlı sandalye sırtlıkları veya zarif masa ayakları gibi estetik detayların oluşturulmasında kullanılır.
Oturum alanı
Koltuk, sandalye ve benzeri oturma mobilyalarının konforu doğrudan etkileyen alanıdır. Yumuşak dolgular ve ergonomik tasarım, oturum alanının hem şık hem de rahat olmasını sağlar.
Sunta-lam
Sunta malzemenin üzerinin PVC veya melamin kaplama ile dayanıklı hale getirilmesiyle elde edilen mobilya yüzeyidir. Ekonomik olması nedeniyle özellikle mutfak dolaplarında sıkça tercih edilir.
Kontraplak
Birbirine zıt yönlerde yapıştırılmış ince ahşap katmanlarından oluşan sağlam bir malzemedir. Kontraplak, dayanıklılığı ve esnekliği nedeniyle hem mobilya hem de dekorasyon projelerinde kullanılır.
Süpürgelik
Mobilya tabanını tamamlayan ve zeminden gelen tozu veya kirleri önleyen bir detaydır. Özellikle mutfak dolaplarının alt kısmında estetik ve koruyucu bir unsur olarak tercih edilir.
Çift yüzeyli paneller
Her iki yüzeyi de aynı şekilde kaplanmış MDF veya suntalam panellerdir. Özellikle dolap kapaklarında ve bölme duvarlarda tercih edilir. Bu paneller, hem işlevsel hem de estetik bir çözüm sunar.
Kırlent
Koltuk, kanepe veya sandalye üzerinde dekoratif veya destek amaçlı kullanılan yastıklardır. Kırlentler, hem mobilyanın konforunu artırır hem de renk ve doku açısından mekanın dekorasyonunu tamamlar. Çeşitli desen ve kumaş seçenekleri ile kişiselleştirme imkanı sunar.
Elyaf dolgu
Yumuşak oturum ve sırt minderlerinde kullanılan, hafif ve esnek bir dolgu malzemesidir. Elyaf dolgu, hem konforlu hem de ekonomik bir çözüm sunar. Genellikle koltuk ve yatak başlıklarının yumuşak yüzeylerinde tercih edilir.
Montaj şablonu
Mobilyaların doğru bir şekilde monte edilmesi için kullanılan kılavuz niteliğindeki araçlardır. Özellikle delik açma ve vida yerleştirme işlemlerinde zaman kazandırır ve hata riskini azaltır.
Masif panel kapak
Tamamen doğal ahşap kullanılarak yapılan dolap veya çekmece kapaklarıdır. Masif kapaklar, dayanıklılıkları ve doğal görünümleri ile klasik ve rustik mobilyalarda sıkça tercih edilir.
Kulaklı sandalye
Sırt kısmı yanlara doğru uzanan ve oturana konforlu bir alan sağlayan sandalye türüdür. Özellikle oturma odası ve çalışma alanlarında tercih edilen kulaklı sandalyeler, ergonomik bir tasarım örneğidir.
Konsol
Yemek odası veya oturma odasında kullanılan, genellikle uzun ve alçak yapıya sahip saklama mobilyasıdır. Konsollar, çekmeceleri ve geniş üst yüzeyleri ile hem dekoratif hem de işlevsel bir alan sunar.
Kapak baskısı
Dolap veya çekmece kapaklarının, gövde ile hizalanarak dışarıya doğru çıkıntı yapmadan kapanması işlemidir. Bu detay, modern ve minimalist tasarımlarda oldukça önemlidir.
Pervaz kesimi
Ahşap veya MDF malzemelerde yapılan dekoratif ve işlevsel kenar detaylarıdır. Pervaz kesimi, mobilyalara zarif bir görünüm kazandırırken aynı zamanda işlevsellik de sunar.
Ahşap tornalama
Ahşabın döner bir makine üzerinde işlenerek yuvarlak veya kavisli formlar elde edilmesi işlemidir. Tornalama işlemi, masa ayakları, sandalyeler ve dekoratif parçaların üretiminde yaygın olarak kullanılır.
Ahşap desenli laminat
Ahşap görünümü veren ancak sentetik bir malzeme olan laminat, dayanıklılığı ve uygun maliyeti ile dikkat çeker. Bu malzeme, masa üstleri, mutfak dolapları ve zemin kaplamalarında yaygın olarak kullanılır.
Derz
Mobilya parçalarının birleşim noktalarında kalan ince aralıklardır. Derzler, özellikle montaj sırasında dikkat edilmesi gereken alanlardır. Estetik bir görünüm ve dayanıklılık için düzgün bir şekilde doldurulması önemlidir.
Çıtçıtlı mekanizm
Mobilya kapaklarının kolayca açılıp kapanmasını sağlayan, menteşe yerine kullanılan bir sistemdir. Özellikle gizli bölmeler veya minimalist tasarımlar için tercih edilir.
Bağlantı plakası
Mobilya parçalarını sabitlemek için kullanılan ince metal veya plastik plakalardır. Bu plakalar, mobilyanın dayanıklılığını artırırken montaj işlemini kolaylaştırır.
Komodin
Yatak odasında yatağın yanında konumlandırılan, genellikle çekmeceli ve küçük bir depolama birimi olarak kullanılan mobilyadır. Komodinler, hem işlevsel hem de dekoratif bir unsur olarak tasarımda önemli bir yer tutar. Çekmeceleri sayesinde kişisel eşyaları düzenli bir şekilde saklama imkanı sunar. Ayrıca üst yüzeyi, lamba, saat, kitap veya diğer kişisel eşyalar için ideal bir alan sağlar. Klasik ahşap komodinler rustik bir görünüm sunarken, lake veya metal detaylı modern komodinler çağdaş dekorasyonlara mükemmel bir uyum sağlar.
Soft close mekanizma
Dolap kapaklarının veya çekmecelerin yavaşça kapanmasını sağlayan özel bir mekanizmadır. Soft close mekanizma, sert kapanmaları önleyerek mobilyayı hem sessiz hem de uzun ömürlü hale getirir. Bu sistem, mutfak dolaplarından banyolardaki çekmecelere kadar geniş bir kullanım alanına sahiptir. Ayrıca, günlük kullanımdaki konforu artırmasıyla kullanıcı dostu bir özelliktir. Örneğin, yoğun kullanılan bir mutfakta, soft close mekanizması çekmecelerin sessizce kapanmasını sağlayarak hem kullanıcıyı rahatsız etmez hem de dolap menteşelerinin ömrünü uzatır.
Alt gövde
Mobilyanın ana taşıyıcı yapısını oluşturan kısımdır. Alt gövde, mobilyanın stabilitesini, dayanıklılığını ve genel yapısal sağlamlığını belirleyen en kritik bileşenlerden biridir. Genellikle ahşap, metal veya kompozit malzemelerden yapılır. Alt gövde, mobilyanın üzerine gelecek ağırlığı destekler ve dengenin korunmasını sağlar. Örneğin, bir yemek masasında alt gövde, masa tablasını taşırken aynı zamanda masanın devrilmesini önler. Sağlam bir alt gövdeye sahip mobilyalar, uzun yıllar güvenle kullanılabilir.
Ayna kaplama
Mobilya yüzeylerinin veya kapaklarının ayna ile kaplanması işlemidir. Bu teknik, özellikle mekanın daha geniş ve ferah görünmesini sağlamak için tercih edilir. Ayna kaplama, gardıroplarda, konsollarda veya yatak odası takımlarında sıklıkla kullanılır. Modern dekorasyonlarda ayna kaplama, mekanın ışığını artırarak hem estetik hem de işlevsel bir çözüm sunar. Örneğin, küçük bir odada kullanılan ayna kaplı bir dolap, hem saklama alanı sağlar hem de odanın daha geniş algılanmasına yardımcı olur.
Ahşap tornalama
Ahşap malzemenin döner bir makine yardımıyla işlenerek yuvarlak, kavisli veya estetik formlara dönüştürülmesi işlemidir. Tornalama, mobilya sektöründe masa ayakları, sandalye sırtlıkları ve dekoratif parçaların üretiminde yaygın olarak kullanılır. Geleneksel tekniklerden biri olan ahşap tornalama, hem el işçiliği hem de modern makinelerle yapılabilir. Örneğin, el tornasıyla üretilmiş bir masa ayağı, benzersiz detaylara ve ince bir zanaatkarlık dokunuşuna sahip olabilir.
Tam boy dolap
Tavandan tabana kadar uzanan ve genellikle bir odanın tüm duvarını kaplayan büyük depolama mobilyasıdır. Tam boy dolaplar, maksimum saklama alanı sunarak kıyafet, ayakkabı veya diğer eşyaları düzenli bir şekilde saklamaya olanak tanır. Genellikle yatak odalarında veya giyinme odalarında tercih edilen bu dolaplar, düzenleyici aksesuarlarla (çekmece içi düzenleyiciler, askılıklar, raflar gibi) daha işlevsel hale getirilebilir. Tam boy dolaplar aynı zamanda mekanda minimalist bir görünüm sağlayarak dağınıklığı ortadan kaldırır.
Lake kaplama
Mobilya yüzeyine uygulanan özel bir boya ve kaplama türüdür. Lake kaplama, mobilyaya pürüzsüz, parlak veya mat bir görünüm kazandırır ve onu darbelere, çizilmelere karşı daha dayanıklı hale getirir. Modern ve minimal tasarımlarda sıklıkla kullanılan lake kaplama, hem şık hem de temizlemesi kolay bir yüzey sunar. Örneğin, bir yemek masasında kullanılan beyaz lake kaplama, hem masanın modern görünmesini sağlar hem de günlük kullanımda dayanıklılık sunar.
Ahşap rölyef
Mobilya yüzeyine işlenen kabartmalı desenlerdir. Rölyef, mobilyaya üç boyutlu bir görünüm kazandırır ve özellikle klasik mobilyalarda zengin bir dekoratif detay olarak kullanılır. Ahşap rölyef, el işçiliği veya CNC makineleri ile yapılabilir. Örneğin, bir yemek odası vitrinindeki çiçek desenli rölyefler, mobilyaya lüks ve zarif bir hava katar.
Kulaklı sandalye
Sırt kısmı yanlara doğru uzanan ve oturana konforlu bir alan sağlayan özel tasarımlı bir sandalyedir. Bu tür sandalyeler, klasik mobilya tarzında sıkça görülür ve özellikle oturma odası ya da okuma köşeleri için idealdir. Kulaklı sandalyeler, ergonomik tasarımı sayesinde boyun ve sırt desteği sağlar. Kaliteli bir kumaş veya deri döşeme ile tamamlanmış bir kulaklı sandalye, hem rahatlık hem de estetik açıdan odanın dekorasyonunu tamamlar.