Döviz bürosu açmak, Türkiye’de yüksek sermaye ve yasal düzenlemelere uyum gerektiren, ancak karlı bir iş fikri olarak görülen bir girişimdir. Döviz bürosu nasıl açılır sorusuna yanıt arayan girişimciler için bu rehber, resmi kaynaklara dayalı, SEO uyumlu ve doğru bilgilerle hazırlanmıştır. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen sıkı düzenlemelere tabi olan bu süreç, A ve B grubu yetkili müesseseler için farklı şartlar içerir. Aşağıda, döviz bürosu açmak için gerekli şartlar, belgeler, sermaye ve başvuru süreçleri detaylı bir şekilde açıkladık. İşte adım adım döviz bürosu açmak!
Döviz bürosu açmak için gerekli şartlar
Döviz bürosu açmak için gerekli şartlar, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın 2018-32/45 sayılı Tebliği ve 12 Ekim 2021 tarihli değişikliklerle belirlenmiştir. Türkiye’de döviz büroları, A ve B grubu olarak iki kategoriye ayrılır. Her iki grup için ortak şartlar şunlardır:
- Anonim Şirket Kuruluşu: Döviz bürosu açmak için ne gerekiyor sorusunun ilk cevabı, işletmenin anonim şirket statüsünde kurulmasıdır. Şirketin ana sözleşmesinde, A grubu için “Yetkili Müessese”, B grubu için “Sınırlı Yetkili Müessese” ibaresi yer almalıdır.
- Temiz Sicil: Ortaklar, yönetim kurulu üyeleri ve genel müdürün müflis olmaması, konkordato ilan etmemiş olması ve yüz kızartıcı suçlardan (hırsızlık, dolandırıcılık, rüşvet vb.) hüküm giymemiş olması gerekir.
- Mali Güç ve İtibar: Başvuru sahiplerinin mali güce sahip olması ve işin gerektirdiği dürüstlük ile itibara sahip bulunması şarttır.
- Vergi Borcu Olmaması: Başvuru sahibi veya %10 ve üzeri paya sahip ortakların vergi borcu bulunmamalıdır.
A grubu yetkili müesseseler için ek olarak, iç kontrol görevlisi atanması ve 4 yıllık üniversite mezunu bir yönetim kurulu üyesinin mali konularda yetkin olması gerekir. B grubu yetkili müesseseler ise daha sınırlı yetkilerle faaliyet gösterir.
Döviz bürosu açmak için sermaye
Döviz bürosu açmak için sermaye, işletmenin türüne göre değişiklik gösterir. 2021 yılında yapılan düzenlemelerle sermaye şartları artırılmıştır:
- A Grubu: En az 10 milyon TL ödenmiş sermaye.
- B Grubu: En az 5 milyon TL ödenmiş sermaye.
Ayrıca, ödenmiş sermayenin %10’u kadar bir tutarın kamu sermayeli bir bankada bloke edilmesi veya aynı tutarda teminat mektubu sunulması gerekir. Döviz bürosu açmak için teminat, işletmenin mali güvenilirliğini kanıtlamak için kritik bir adımdır. Örneğin, A grubu için 1 milyon TL, B grubu için 500 bin TL teminat yatırılmalıdır.
Döviz bürosu açmak için gerekli belgeler
Döviz bürosu açmak için gerekli belgeler, kuruluş ve faaliyet izni başvuruları için ayrı ayrı hazırlanır. Kuruluş izni için gereken belgeler şunlardır:
- Müflis olunmadığına, konkordato ilan edilmediğine ve iflasın ertelenmediğine dair beyan.
- Adli sicil kaydı ve vergi borcu bulunmadığına dair belgeler.
- Noter huzurunda düzenlenmiş beyanname (Tebliğ Ek-1 ve Ek-2 modellerine uygun).
- Şirket ana sözleşmesi taslağı.
Faaliyet izni için ise şu belgeler eklenir:
- Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde yayımlanan ana sözleşme.
- Sermayenin nakden ve defaten ödendiğini gösteren banka belgesi.
- Başvuru ücretinin ödendiğine dair belge (A grubu için 500 bin TL, B grubu için 200 bin TL).
- Kamera ve görüntü kayıt sisteminin kurulduğuna dair belgeler.
- A grubu için iç kontrol görevlisi atama kararı.
Döviz bürosu açmak için nereye başvurulur?
Döviz bürosu açmak için nereye başvurulur sorusunun cevabı, Hazine ve Maliye Bakanlığı Finansal Piyasalar ve Kambiyo Genel Müdürlüğü’dür. Başvuru süreci şu adımları içerir:
- Kuruluş İzni: İlk olarak, Mersis üzerinden hazırlanan şirket ana sözleşmesi ile Bakanlığa kuruluş izni için başvurulur.
- Faaliyet İzni: Kuruluş izni alındıktan sonra 90 gün içinde faaliyet izni için gerekli belgeler Bakanlığa sunulmalıdır. Faaliyet izni alınmadan döviz alım-satım işlemleri yapılamaz.
- Ticaret Sicili Tescili: Bakanlık onayı sonrası, ilgili ticaret sicili müdürlüğüne tescil için başvurulur.
Başvuru sürecinde, belgelerin eksiksiz ve doğru hazırlanması, sürecin hızlanması için önemlidir. Bakanlık, başvuruları detaylı bir şekilde inceleyerek uygun görülenlere “Yetkili Müessese İzin Belgesi” verir.
Döviz bürosu açma maliyeti
Döviz bürosu açma maliyeti, sermaye ve başvuru ücretlerinin yanı sıra fiziki kurulum giderlerini de içerir. Ortalama maliyetler şöyledir:
- A Grubu: 10 milyon TL sermaye + 500 bin TL başvuru ücreti + 1 milyon TL teminat + 600 bin TL kurulum maliyeti (ofis, vezne, para sayma makinesi, güvenlik sistemleri vb.).
- B Grubu: 5 milyon TL sermaye + 200 bin TL başvuru ücreti + 500 bin TL teminat + 300 bin TL kurulum maliyeti.
Lokasyon seçimi, maliyetleri ve işletmenin başarısını doğrudan etkiler. Havaalanları, turistik bölgeler veya finansal merkezler gibi yoğun alanlar, döviz bürosu için ideal lokasyonlardır.
Bitcoin döviz bürosu nasıl açılır?
Bitcoin döviz bürosu nasıl açılır sorusu, kripto para işlemlerinin Türkiye’de düzenlenmemiş olması nedeniyle farklı bir boyut kazanır. Şu an için Türkiye’de döviz büroları, yalnızca fiziki yabancı para ve Darphane tarafından üretilen altınların alım-satımını yapabilir. Kripto paralar (örneğin, Bitcoin) kaydi para kategorisine girer ve döviz bürolarının faaliyet alanına dahil değildir. Bu nedenle, Bitcoin işlemleri için ayrı bir lisans veya düzenleme gereklidir. Kripto para borsası kurmak isteyenler, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) veya diğer ilgili kurumlarla iletişime geçerek güncel düzenlemeleri takip etmelidir.
Döviz bürosu faaliyet alanları
A grubu yetkili müesseseler, daha geniş faaliyet alanlarına sahiptir ve şube açma izni alabilir. B grubu müesseseler ise sınırlı yetkilere sahiptir. Genel faaliyetler şunlardır:
- Kaydi para hariç yabancı paraların (dolar, euro vb.) alım-satımı.
- Dolar kuru ve euro kuru üzerinden döviz hesaplama işlemleri (dolar hesaplama, euro hesaplama).
- Darphane tarafından üretilen ziynet, sikke ve 1 kg altındaki standart işlenmemiş altınların alım-satımı.
- Bakanlık izniyle yurt dışına madeni para veya TL banknot sevkiyatı.
Döviz bürosu açarken dikkat edilmesi gerekenler
- Yasal Uyum: Döviz büroları, 1567 sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Kanunu’na tabidir. İşlemlerin elektronik döviz alım-satım belgesiyle kaydedilmesi zorunludur.
- Güvenlik: Kamera ve görüntü kayıt sistemleri kurulmalı, iş yeri açma ve çalıştırma ruhsatı belediyeden alınmalıdır.
- Denetim: Döviz büroları, Bakanlık ve MASAK tarafından düzenli olarak denetlenir. Kayıtların 5 yıl saklanması gerekir.
- Lokasyon: İşlek bölgeler, turist yoğunluğu ve finansal merkezler, müşteri talebini artırır.
