Kahve kokusuyla güne başlamak, onlarca farklı kahve tarifi öğrenmek ve her gün yüzlerce insanla etkileşim kurmak… Baristalık, son yılların en popüler mesleklerinden biri. Özellikle bir kariyer yolu arayan, mavi yaka hizmet sektöründe kendine bir gelecek kurmak isteyen ama “acaba bir yere kadar gelip tıkanır mıyım?” diye düşünenler için baristalık gerçekten bir sıçrama tahtası olabilir mi? Bu makalede, baristalık kariyerinde ne kadar yükselebileceğini, bu mesleği neyin önü açık yaptığını ve kendini nasıl geliştirebileceğini anlatıyoruz.
Barista ne iş yapar?
Barista, basitçe kahve ve diğer içecekleri profesyonelce hazırlayan ve sunan kişidir. Ama işin özü sadece düğmeye basıp kahve vermek değildir. Bir barista, kahve çekirdeğinin türünden kavrulma derecesine, espresso makinesinin ayarlarından sütün kıvamına kadar her detayı bilmek zorundadır.
Temel görevlerin şunlardır:
- Kahve Hazırlama: Espresso bazlı (latte, cappuccino, macchiato) ve demleme (filtre kahve, V60, Chemex) içecekleri standartlara uygun olarak hazırlamak. Baristalar için temel kahve terimleri sözlüğüne göz atmak isterseniz isinolsun.com’daki ilgili yazımıza mutlaka uğrayın.
- Müşteri İlişkileri: Misafirleri güler yüzle karşılamak, onlara kahve önerileri sunmak ve siparişlerini doğru almak.
- Kasa İşlemleri: Ödeme almak ve temel muhasebe işlemlerini yapmak.
- Ekipman Bakımı: Kahve makinesi, değirmen ve diğer ekipmanların temizliğini ve günlük ayarlarını yapmak. (Unutma, temiz makine her zaman daha lezzetli kahve demektir.)
Barista nasıl olunur, baristalık eğitimi nereden alınır?
Barista olmak için üniversite diploması şart değil. aklında barista nasıl olunur, barista eğitimi nereden alınır gibi sorular varsa kesinlikle doğru yerdesin! Önemli olan el becerisi, hızlı öğrenme yeteneği ve kahveye olan merakındır.
Eğitim Yolları:
- Zincir Mağazalarda İşe Başlamak: En yaygın ve pratik yol budur. Büyük kahve zincirleri (Starbucks, Caffe Nero vb.) işe aldıkları tecrübesiz personeli kendi iç eğitimlerinden geçirir. Bu eğitimler, sana hem temel kahve bilgisini hem de kurumsal çalışma disiplinini ücretsiz olarak kazandırır.
- Özel Baristalık Kursları: Daha hızlı ve yoğun bir şekilde teknik bilgi edinmek istersen, özel kahve akademilerinin (SCA onaylı olanlar tercih sebebi) temel ve ileri seviye barista eğitimlerine katılabilirsin. Bu kurslar sana sertifika kazandırır ve iş başvurularında bir adım öne çıkmanı sağlar. Barista sertifikası nasıl alınır yazımızdan daha fazla bilgi edinebilirsiniz.
- Alaylı Olarak Gelişmek: Küçük, bağımsız bir kahve dükkanında komi, garson veya destek personeli olarak başlayıp, işi ustanın yanında görerek ve bolca pratik yaparak da bu mesleği öğrenebilirsin.
Barista ne kadar kazanır?
İşin Olsun platformunun en çok ilan çıkılan işleri listesinin en üst sıralarında yer alan barista iş ilanları asla tesadüf değil! Gelişen kahve kültürü ile bu mesleğe duyulan ihtiyaç artıyor. Barista maaşları, tecrübene, çalıştığın şehre, çalıştığın kurumun büyüklüğüne ve pozisyonuna göre büyük ölçüde değişir elbette. Ancak aşağıdaki yorumlar belki barista maaşı konusunda bir fikir edinmeni sağlayabilir.
- Başlangıç Seviyesi: Genellikle asgari ücret veya biraz üzerinde bir maaşla başlarsın. Ancak büyük zincirlerde buna yan haklar (yemek kartı, prim, özel sağlık sigortası) ve özellikle bahşişler eklenebilir.
- Deneyimli ve Kıdemli Barista: 2-3 yıllık tecrübeden sonra, uzmanlaştığın kahve becerilerin sayesinde başlangıç maaşının oldukça üzerine çıkabilirsin.
- Mağaza Yöneticisi: Yönetici pozisyonlarına yükseldiğinde ise maaşın, mavi yaka sektöründeki birçok başlangıç maaşının çok üzerine çıkar.
Özetle, başlangıçta çok yüksek bir ücret beklememelisin ama kendini geliştirip hiyerarşide yükseldikçe kazancın da hızla artacaktır.
Barista olmak için hangi adımları atmak gerekir?
Sıfırdan başlayıp barista olmak istiyorsan, izlemen gereken yol haritası budur:
- Adım 1: Karar Ver ve Araştır. Kahve dükkanlarını, zincirleri ve küçük bağımsız yerleri gözlemle. Hangi markanın çalışma kültürünün sana daha uygun olduğuna karar ver.
- Adım 2: Eğitim veya İş Başvurusu.
- Eğer hemen tezgâh başına geçmek istiyorsan, büyük zincirlerin kariyer portallarından “Barista” veya “Part-Time/Full-Time Ekip Üyesi” ilanlarına başvur.
- Daha donanımlı başlamak istiyorsan, SCA onaylı bir barista eğitimine git ve temel sertifikayı al.
- Adım 3: İşe Alım Süreci ve Öğrenme. İşe başladığında, verilen eğitimleri ciddiye al. Müşteri memnuniyetini ve hijyeni ön planda tut. Unutma, ilk 6 ay temel atma dönemindir. Güncel binlerce barista iş ilanını görüntülemek için İşin Olsun platformunu ziyaret et.
- Adım 4: Kahvede Uzmanlaş. Çalışırken, sadece rutinini yapma. Latte art öğren, farklı demleme ekipmanlarını (V60, Chemex, Syphon) kullanmak için gönüllü ol ve kahve çekirdeklerinin tadım notlarını (asidite, gövde, aroma) öğrenmeye çalış.
- Adım 5: Gelişim Alanlarını Hedefle. Müşteriyle iletişimin ne kadar kuvvetli? Ekibi yönetme becerilerin var mı? Bu sorulara cevap verip kariyerinde bir sonraki pozisyonu (Vardiya Şefi, Baş Barista) hedefle.
Barista olarak ne kadar yükselebilirsin?
Baristalık, geleneksel mavi yakalı işlerin aksine, iyi bir yol haritasıyla çok yükselebileceğin bir meslektir. Kariyer basamakları şunlardır:
- Barista (0-2 Yıl): Temel kahve yapımı, servis ve müşteri ilişkilerini öğrenirsin.
- Kıdemli Barista / Baş Barista (2-4 Yıl): Mağazadaki kahve kalitesinden sorumlu olursun. Yeni gelenleri eğitir, makine kalibrasyonlarını yapar ve vardiya akışını desteklersin. Artık sadece kahve yapan değil, kahveye yön veren kişisin.
- Vardiya Şefi (Shift Leader): Operasyonel sorumlulukların artar. O vardiyadaki tüm personelin yönetimini ve kasanın kapanışını sen yaparsın. Bu pozisyon, yöneticiliğe atılan ilk adımdır.
- Mağaza Müdür Yardımcısı / Mağaza Müdürü: Bir şubenin tüm operasyonunu, stok yönetimini, personel performansını ve kârlılığını sen yönetirsin. Mağaza müdürlüğü, hizmet sektöründe çok saygın ve geliri iyi bir yönetim pozisyonudur.
- Bölge Müdürü / Koordinatör: Birden fazla şubenin yöneticisinden ve genel performansından sorumlu olursun. Bu seviyeden sonra büyük bir kurumsal kariyerin kapısı tamamen açılmış demektir.
- Kendi kahve dükkanının patronu: Kahve konusunda yeterince uzmanlaştığına göre Starbucks, Kahve Dünyası, Coffy gibi sen de kendi mağazalarını açabilirsin.
Barista olanlar ne tarz işler yapabilirler?
Tecrübeli bir baristanın yetenek seti, sadece kahve dükkanlarıyla sınırlı değildir. Kendini geliştirerek ve ek eğitimler alarak şu alanlara yönelebilirsin:
- Kahve Eğitmeni (Barista Trainer): Özel kahve akademilerinde veya büyük zincirlerin eğitim departmanlarında yeni baristalar yetiştirebilirsin.
- Kahve Kavurucu (Roaster): Çekirdeklerin kavurma profillerini belirleyen ve kahvenin lezzetini en üst seviyeye çıkaran uzmansın. Teknik bilgi ve tecrübe gerektiren, çok saygın bir pozisyondur.
- Tadım Uzmanı (Q-Grader): Uluslararası sertifikasyonla kahve çekirdeklerinin kalitesini ve notlarını belirleyen, kahve sektörünün “gurme” tarafında yer alabilirsin.
- Kendi İşletmeni Kurma: Edindiğin bilgi, tecrübe, müşteri ilişkileri ve operasyonel yönetim yeteneğiyle kendi butik kahve dükkanını açabilirsin.
Gördüğün gibi, baristalık sadece bir başlangıç noktasıdır. Eğer bu işi tutkuyla yaparsan, sürekli kendini geliştirirsen ve kahveden öte yöneticilik becerilerine yatırım yaparsan, önünde durulacak hiçbir engel yok. O nedenle hemen barista iş ilanlarına bir göz atmalısın! üstelik yaşadığın şehrin barista ilanlarına da ayrı ayrı bakabilirsin. mesela İstanbul barista ilanları, Eskişehir barista ilanları ya da Ankara barista ilanları şeklinde aramalar yapmak istiyorsan isinolsun.com adresinde şehrini özel olarak filtreleyebilir, evine en yakın part time barista ya da full time barista ilanlarını görüntüleyebilirsin. Öğrenciyken para kazanmak isteyenlerin listesinin ilk sırasında yer alan baristalık birçok gencin hayali. Kahve dünyası sürekli gelişiyor, bu da demek oluyor ki kendini geliştirmen için sana sonsuz fırsat sunuyor. Cesaret et ve ilk kahveni yap!
