Araç ruhsatı, bir aracın yasal kimliğini oluşturan ve trafiğe çıkabilmesi için zorunlu olan resmi bir belgedir. Araç sahipleri, çeşitli nedenlerle ruhsat yenileme işlemi yapmak zorunda kalabilir. Kayıp ruhsat, soyadı değişikliği, araç bilgilerinde değişiklik veya muayene sonrası gibi durumlarda ruhsat yenileme işlemi gerekir. Bu yazıda, araç ruhsatı nasıl yenilenir, hangi belgeler gereklidir ve ruhsat yenileme ücreti ne kadardır gibi sorulara yanıtlar bulacaksınız.
Araç ruhsatı yenileme nedenleri
Ruhsat yenileme işlemi, belirli durumlarda zorunlu hale gelir. İşte en yaygın nedenler:
- Kayıp ruhsat: Ruhsatın kaybolması veya çalınması durumunda yeni bir ruhsat çıkarılması gerekir.
- Soyadı değişikliği: Evlilik, boşanma veya mahkeme kararıyla soyadı değişen araç sahiplerinin ruhsatı güncellemesi gerekir.
- Araç bilgilerinde değişiklik: Araç rengi, motor hacmi veya diğer teknik değişiklikler ruhsatın yenilenmesini gerektirir.
- Adres değişikliği: Araç sahibinin ikamet adresinin değişmesi durumunda ruhsat bilgileri güncellenmelidir.
- Muayene sonrası yenileme: Araç muayenesi sonrası, ruhsatta yer alan bilgilerin güncellenmesi gerekebilir.
- Ruhsatın hasar görmesi veya yıpranması: Okunamayacak hale gelen ruhsatların yenilenmesi gerekir.
Araç ruhsatı yenileme işlemi nerede yapılır?
Araç ruhsat yenileme işlemleri, 1 Şubat 2018 tarihinden itibaren noterler aracılığıyla yapılmaktadır. Araç Sicil ve Tescil Sistemi (ARTES) üzerinden noterlerde gerçekleştirilen işlemler, hızlı ve pratiktir. Ayrıca, bazı basit işlemler e-Devlet üzerinden de yapılabilir. Ancak, kayıp ruhsat veya teknik değişiklikler gibi durumlarda noter ziyareti zorunludur. Trafik Tescil Şubeleri de belirli durumlarda işlemlere destek sağlayabilir.
Araç ruhsatı yenileme için gerekli belgeler
Ruhsat yenileme işlemi için gerekli belgeler, yenileme nedenine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Genel olarak ihtiyaç duyulan belgeler şunlardır:
- Kimlik belgesi: T.C. kimlik kartı veya pasaport (aslı ve fotokopisi).
- Mevcut araç ruhsatı: Eğer ruhsat kaybolmadıysa, eski ruhsat teslim edilmelidir.
- Kayıp ruhsat başvuru tutanağı: Kayıp durumunda, emniyet müdürlüğünden veya e-Devlet üzerinden alınan kayıp belgesi.
- Soyadı değişikliği belgesi: Evlilik cüzdanı veya mahkeme kararı gibi resmi belgeler.
- Araç muayene raporu: Muayene sonrası yenileme için TÜVTÜRK’ten alınan Ek-1 belgesi.
- Zorunlu trafik sigortası: Güncel sigorta poliçesi.
- Ruhsat yenileme dilekçesi: İşlem talebini belirten yazılı başvuru.
- Fatura veya uygunluk belgesi: Araç rengi veya LPG dönüşümü gibi değişikliklerde gereklidir.
Eksiksiz belgelerle notere başvurulması, işlemin hızlı tamamlanmasını sağlar.
Araç ruhsatı yenileme adımları
Ruhsat yenileme işlemi için aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz:
- Gerekli belgeleri hazırlayın: Yenileme nedenine uygun belgeleri toplayın.
- Randevu alın: Türkiye Noterler Birliği’nin e-Başvuru sistemi üzerinden noter randevusu alın.
- Notere başvurun: Belgelerle birlikte randevu saatinde notere gidin.
- Ücretleri ödeyin: Noterde ruhsat yenileme ücreti ve diğer masrafları ödeyin.
- Yeni ruhsatı alın: İşlemler tamamlandıktan sonra yeni ruhsat size teslim edilir.
Kayıp ruhsat durumunda, öncelikle emniyet müdürlüğüne kayıp bildirimi yapılmalı ve tutanak alınmalıdır. Bu tutanakla notere başvurulur.
Ruhsat yenileme ücretleri (2025)
Araç ruhsat yenileme ücreti, yenileme nedenine ve işlemin kapsamına bağlı olarak değişiklik gösterir. 2025 yılı için güncel ücretler şöyledir:
- Noterde ruhsat yenileme ücreti: Ortalama 1200-2000 TL arasında değişmektedir. Kesin tutar için noterle iletişime geçilmesi önerilir.
- Kayıp ruhsat yenileme ücreti: 2024’te 885 TL olan motorlu araç tescil belgesi ücreti, 2025’te 1270 TL’ye yükselmiştir. Ek işlem masraflarıyla artabilir.
- Soyadı değişikliği araç ruhsat yenileme ücreti: Standart noter ücreti (1200-2000 TL) ile birlikte evlilik cüzdanı veya mahkeme kararı fotokopisi gibi ek belgeler ücretsizdir.
- Muayene sonrası ruhsat yenileme ücreti: Genel muayene ücreti 2621 TL, egzoz muayenesi ücreti 368 TL’dir. Noter ücretiyle birlikte toplam maliyet değişir.
- Araç renk değişikliği veya LPG dönüşümü: Tespit muayenesi ücretsizdir, ancak noter ücreti ve ek belgeler için masraflar eklenebilir.
Not: Ücretler, araç türüne, noter hizmet bedeline ve ek işlemlere göre farklılık gösterebilir. Güncel fiyatlar için noterle veya resmi kurumlarla iletişime geçmek önemlidir.
Dikkat edilmesi gerekenler
- Kayıp ruhsat bildirimi: Kayıp ruhsatın kötü amaçlarla kullanılmasını önlemek için en kısa sürede emniyet müdürlüğüne bildirim yapılmalıdır.
- Muayene geçerliliği: Araç muayenesinin güncel olması gerekir. Muayene süresi dolmuşsa, önce TÜVTÜRK’te muayene yapılmalıdır.
- E-Devlet kullanımı: Araç borçları veya cezaları e-Devlet üzerinden kontrol edilerek işlemler hızlandırılabilir.
- Randevu sistemi: Noterlerde sıra beklememek için e-Başvuru sisteminden randevu alınması önerilir.
E-Devlet üzerinden ruhsat sorgulama
Araç ruhsatı yenileme öncesi, e-Devlet üzerinden “Adıma Tescilli Araç Sorgulama” sayfasından ruhsat bilgilerinizi kontrol edebilirsiniz. Bu, borç veya ceza gibi engellerin önceden tespit edilmesini sağlar.
Cezai yaptırımlar
Ruhsat olmadan trafiğe çıkmanın cezası 2025 yılında 843 TL’dir. Ayrıca, trafik kazası durumunda ruhsat gösterilememesi 2167 TL cezaya neden olabilir. Bu nedenle, ruhsat yenileme işlemlerinin zamanında yapılması önemlidir.
