Türkiye’de tarım sektöründe faaliyet gösteren çiftçilerin sosyal güvenliklerini sağlamak amacıyla zorunlu olan Çiftçi Bağkuru, 5510 Sayılı Kanun’un 4/B maddesi kapsamında düzenlenmektedir. Çiftçi Bağkuru, tarımsal faaliyetlerde bulunan ve Ziraat Odası ya da Tarım İl/İlçe Müdürlükleri’ne kayıtlı olan bireyleri kapsar. 2025 yılında Çiftçi Bağkuru prim tutarları, asgari ücrete bağlı olarak güncellenmiştir. Bu yazıda, Çiftçi Bağkuru ne kadar?, Çiftçi Bağkuru nasıl yapılır? ve Çiftçi Bağkur emeklilik şartları gibi soruların yanıtlarını bulacaksınız.
Çiftçi bağkuru ne kadar?
2025 yılı itibarıyla Çiftçi Bağkuru prim tutarları, asgari ücretin belirli bir yüzdesine göre hesaplanmaktadır. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) verilerine göre, 2025 yılında Çiftçi Bağkuru için ödenmesi gereken aylık prim tutarı yaklaşık 7.735 TL olarak belirlenmiştir. Bu tutar, brüt asgari ücretin %32,5’i üzerinden hesaplanmakta olup, prim ödemelerini düzenli yapanlar için %5 indirim uygulanabilmektedir. İndirimli prim tutarı ise yaklaşık 7.348 TL civarındadır. Ancak, bu tutarlar prime esas kazanç beyanına göre değişiklik gösterebilir. Çiftçiler, gelir seviyelerine göre daha yüksek prim ödeyerek emekli maaşlarını artırabilirler.
Örneğin, 2022 yılında prim tutarlarının %44,87 oranında artmasıyla çiftçilerin ödediği primler ciddi bir yük oluşturmuş, birçok çiftçi prim ödemelerini sürdürememiştir. 2025 yılında da bu yüksek prim tutarları, tarım sektöründe kayıt dışı çalışmayı artırabileceği yönünde tartışmalara yol açmaktadır.
Çiftçi bağkuru nasıl yapılır?
Çiftçi Bağkuru’na kayıt olmak, tarımsal faaliyetlerde bulunan bireyler için zorunludur. Çiftçi Bağkuru’na başvuru yapmak için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:
- Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) Kayıt: Çiftçi Bağkuru’na başvurmadan önce, bağlı bulunduğunuz Ziraat Odası veya Tarım İl/İlçe Müdürlükleri’nde ÇKS kaydınızın olması gerekir. Bu kayıt, tarımsal faaliyetlerinizi resmi olarak belgelemek için gereklidir.
- SGK’ya Başvuru: ÇKS belgesiyle birlikte en yakın Sosyal Güvenlik Merkezi’ne başvurarak Çiftçi Bağkuru tescili yaptırabilirsiniz. Başvuru için kimlik belgesi ve ÇKS kayıt belgesi yeterlidir.
- Prim Ödemesi: Tescil işleminden sonra prim ödemeleriniz, başvuru tarihinizden itibaren başlar. Ödemeler, SGK’nın belirlediği bankalar veya e-Devlet üzerinden kredi/banka kartıyla yapılabilir.
- İsteğe Bağlı Prim Artışı: Daha yüksek emekli maaşı almak isteyenler, prime esas kazançlarını artırarak daha yüksek prim ödeyebilir.
Eğer 01.10.2008 tarihinden önce ÇKS kaydınız varsa ancak Bağkur tescili yaptırmadıysanız, tescil işlemi SGK’ya başvuru tarihinizden itibaren başlatılır. Bu nedenle, geçmişe dönük borçlanma yapılamamaktadır.
Çiftçi bağkur emeklilik şartları
Çiftçi Bağkuru’nda emeklilik şartları, sigortalılık başlangıç tarihine, cinsiyete ve prim gün sayısına göre değişiklik gösterir. 2025 yılı itibarıyla güncel emeklilik şartları şunlardır:
- 9000 Günle Emeklilik:
- 08.09.1999 öncesi başlangıç: Erkekler için yaş şartı aranmaz, kadınlar için 7200 gün yeterlidir.
- 08.09.1999 – 30.04.2008 arası başlangıç: Erkekler 60, kadınlar 58 yaşında emekli olabilir.
- 01.05.2008 sonrası başlangıç: Erkekler 60-63, kadınlar 58-61 yaş arasında, prim gününü tamamladıkları tarihe göre emekli olabilir.
- 5400 Günle Emeklilik (Yaş Haddinden):
- 08.09.1999 öncesi başlangıç: Erkekler 58, kadınlar 56 yaşında emekli olabilir.
- 08.09.1999 – 30.04.2008 arası başlangıç: Erkekler 60, kadınlar 58 yaşında emekli olabilir.
- 01.05.2008 sonrası başlangıç: Erkekler 63, kadınlar 61 yaşında emekli olabilir.
- Malulen veya Engelli Emeklilik: İş gücü kaybı %60 ve üzerinde olan çiftçiler, 1800-4320 gün arasında prim ödemişse ve 10-16 yıl sigortalılık süresini tamamlamışsa malulen emekli olabilir.
EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) düzenlemesi, 08.09.1999 öncesi sigortalı olanları kapsar. Bu tarihten önce girişi olan erkek çiftçiler 5400 günle 54, kadınlar ise 52 yaşında emekli olabilir. Prim borçlarının ödenmesi, emeklilik için zorunludur ve Ziraat Bankası üzerinden düşük faizli kredilerle bu borçlar kapatılabilir.
Çiftçi bağkuru emekli maaşı ne kadar?
2025 yılında Çiftçi Bağkuru emekli maaşları, ödenen prim miktarına ve prim gün sayısına bağlı olarak değişir. En düşük emekli maaşı 10.000 TL olarak belirlenmiştir. Yüksek prim ödeyenler için ise ortalama maaş 20.000-24.000 TL aralığında olabilir. e-Devlet üzerinden emekli maaşı sorgulaması yapılabilir.
