İnsanların hayatlarını birleştirdiği evlilik kurumu bazı ön hazırlıklar ister. Bu durumda çalışanların evlilik öncesi işlemleri yapması için aldıkları izne evlilik izni adı verilir. Sen de evlilik izni kaç gündür, nasıl kullanılır gibi soruların yanıtını merak ediyorsan İşin Olsun’da bulabilirsin!
Evlilik, bireylerin hayatlarını birleştirdikleri anlamlı bir süreçtir ve bu süreç, hem duygusal hem de hukuki boyutlarıyla önemli değişikliklere işaret eder. Kamu ve özel sektör çalışanları için, evlilik bazı yasal hakları da beraberinde getirir. Bu haklardan biri de evlilik iznidir. Evlenen bireylere tanınan bu özel izin, çalışanların yeni bir hayat kurma sürecinde gerekli düzenlemeleri yapabilmelerine olanak tanır. Bu iziz evlenmeyi planlayan personel ve işvereni yakından ilgilendiren bir konudur. Evlilik izni iş kanunu ile de güvence altına alınan ücretli bir izin çeşididir. Düğün izni gibi farklı isimleri de olan bu izin, evlenme sürecine giren her çalışanın kullanabileceği yasal bir izin çeşididir. Bu içerikten iş aramaya başlarken dikkat edilmesi gerekenler ve daha fazlasına ulaşabilirsin. Böylece iş ilanlarında belirtilen haklar hakkında bilgi sahibi olarak daha doğru seçimler gerçekleştirebilirsin!
Evlilik izni kaç gündür?
Hem kamu hem de özel sektörde çalışan işçi ve memurların kullanabileceği bir hak olan evlilik izninin kaç gün olabileceği kamu ve özel sektör için değişkenlik gösterir. Dolayısıyla yasal çerçevede evlilik izninde kullanılabilecek süre minimum olarak belirlenmiştir. Kamu çalışanları ve işçiler için değişiklik gösteren noktalar şu şekilde sıralanabilir:
- Evlilik izinleri, evlilik planı yapan her özel sektör çalışanının kullanabileceği, 4857 sayılı İş Kanunu ile güvence altına alınan bir izin türüdür.
- Özel sektörde evlilik izinleri kaç gün sorusunun cevabı, işe başlarken iş sözleşmesinde bu izinlerle ile ilgili bir madde yoksa, yasal olarak en az 3 gündür. İşverenle personel kendi arasında bu izin gününün süresini uzatabilir fakat yasaya göre evlilik izninin süresi 3 günden daha az olamaz.
- İşçinin evlilik izni 4857 sayılı İş Kanununa göre düzenlenir. Fakat özel sektörde çalışanlar için izin süresi iş sözleşmesine göre değişebilir. İşveren ve çalışan anlaştığı takdirde, izin 3 günden daha fazla olabilir.
- Memur evlilik izni kamuda çalışan memur için 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 104. maddesine göre belirlenmiştir. Bu kanuna göre kamuda çalışan memurun kendisi ya da çocuğunun evlenmesi durumunda 7 gün izin hakkı vardır. Memur bu izni tercihen düğün ya da nikah tarihinden itibaren başlatabilir.
Evlilik izni ne zaman kullanılır?
Evlilik izni kullanacak olan çalışanların merak ettiği en önemli husus evlilik izninin ne zaman kullanılacağıdır. Evlilik izni ne zaman kullanılır sorusuna İş Kanununda belli bir cevap verilmemiş, bu sürenin nikahtan önce ya da sonra kullanımı çalışanın inisiyatifine bırakılmıştır. Evlilik izni nikahtan kaç gün sonra kullanılabilir konusu, kanuna göre “nikahtan sonraki ilk pazartesi” gibi kesin bir ifade ile belirtilmediği için de, özel sektörde çalışan personelin izin süresini işveren ile birlikte belirlemesi gerekir. Bu durumu yaşarsan, bir dilekçe yardımıyla evlilik izninin başlangıç ve bitiş tarihini belirleyip işverenine bildirebilirsin. Dilersen, nikah öncesi işlemleri halletmek için evlilik iznini nikahtan önce de kullanmayı tercih edebilirsin. İznini hafta sonu tatili ile birleştirip bu sayede daha uzun süre izin kullanabilirsin.
Evlilik izinleri nasıl kullanılır?
Evlilik izni nasıl kullanılır konusu evlenecek olan çalışanın merak ettiği bir husustur. Çünkü evlenecek olan çalışanın izin alması için bazı işlemleri gerçekleştirmesi gerekir. Öncelikle nikah tarihinin belli olması gerekir. Nikah tarihi belirlendikten sonra işveren ya da insan kaynakları ile iletişime geçebilirsin.
İşçi ya da memur olarak çalışıyorsan, izin bildirimini ilk olarak işverene sözlü olarak yapman gerekir. Çalışılan kuruma göre bazen sözlü izin istemek yeterli olurken, bazı kurumlar sözlü izne ek olarak, klasik dilekçe formatına benzer evlilik izni dilekçesi ister. Bu durumda, dilekçenin üst kısmına dilekçeyi vereceğin birim ya da makamın adını yazman gerekir. Devamında ise evlilik tarihini belirtip 4857 sayılı İş Kanununun ek madde 2 düzenlemesi uyarınca, kaç gün izin almak istediğini de yazıp dilekçeyi bitirebilirsin. Eğer devlet memuru isen, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 104. maddesi yazman gerekir. Dilekçenin en son kısmına ad, soy ad, adres ve imzanı da atıp dilekçeyi yetkili birim ya da kişiye teslim edebilirsin.
Evlilik izni ne zaman başlar?
Evlenecek olan çalışanlar için evlilik izinleri ne zaman başlar konusu, İş Kanununa göre belirlenmediği için, çalışan ve işverenin arasında belirlemesi gerekir. İş Kanunu, çalışanların anayasal hakkı olan evlilik izninin işçi ve memurlar için kaç gün olacağını belirlemesine rağmen, ne zaman başlayacağı hakkında net bir ifade söylemez. Bu sebeple çalışan, izin tarihinin başlangıç ve bitişini izin dilekçesinde açık şekilde ifade etmelidir.
Evlilik izninin anayasal bir hak olduğu için işverenin bu hakkı kullandırmaması gibi bir durum söz konusu olmaz. Böyle bir durumun gerçekleşmesi dahilinde, çalışanın fesih yapma hakkı mevcuttur. Çalışan hakları arasında fesih yaparak hem istifa etmek hem de kıdem tazminatı almak yer alır.
Evlilik izni ile ilgili hangi noktalara dikkat edilmelidir?
Çalışanlar için evlilik izni en önemli mazeret izinleri arasında yer alır. Fakat bu izinle ile ilgili bazı noktaları bilmende fayda vardır. Evlilik izninin kaç gün olacağı yasa tarafından belirlense de başlama süreci işverenle çalışan tarafından belirleneceği için dilekçe ile belirtilmelidir. Bunun dışında bilinmesi gerekenler şöyledir:
- Evlilik izni takvim günü üzerinden belirlendiği için iznin tarihi hafta sonu ya da bayram gibi tatil günlerine denk gelirse ekstra izin almana gerek kalmaz.
- Evlilik izni ücretli izin olduğu için izin süresi maaşından kesilemez.
- Bu izin yasa ile belirtildiği için 3 günden daha az verilmesi ya da hiç verilmemesi gibi durumlarda haklı fesih hakkını kullanabilirsin.
- İş Kanununa göre evlilik izni yıllık iznine dahil olmadığı için, izin aldığın süre yıllık izinden kesilemez. Bu nedenle çalışan yıllık izin süreleri kaç gündür sorusunun yanıtının bilinmesi son derece önemlidir.
- İşverenin sadece evlilik izni kullanıyor diye çalışanı işten atma hakkı yoktur. Eğer çalışan bu izni kullanmak istediği için işveren tarafından işten çıkarılırsa, personelin işe iade davası açabilme hakkı vardır.
- Evlilik izni çalışana yasal olarak verilen bir mazeret izni olduğu için, yıllık izinde olduğu gibi bu izni kullanmak için işyerinde bir yıl çalışma zorunluluğu yoktur.
- Evlenen kadın işçi, kıdem tazminatı alarak işten çıkma hakkına sahiptir. Fakat bu hak erkek çalışanlar için mevcut değildir. Kadın çalışan evlilik belgesini sunarak işten çıkış yapabilir.
Evlilik izni kullanan çalışana belli koşullar altında 3 günden fazla izin verilemiyorsa, düğün hediyesi gibi motivasyon arttırıcı jestler de yapılabilir. Bu sayede hem çalışanın iş motivasyonu ve iş yerine bağlılığı artar hem de şirket kültürü oluşturulur.